شرایط مصونیت بازار خودرو از حوادث استرس زا چیست؟

با تکرار سناریوی رشد قیمت خودرو با تحولات سیاسی دو سال گذشته، اکنون این سوال مطرح می شود که آیا بازار خودرو می تواند از حوادث و مخاطرات در امان باشد؟ سوال دیگر: شرط مصونیت خودرو در برابر حوادث استرس زا چیست؟ در این زمینه دو سناریو اثربخشی محض و یکی تدبیر در سیاست گذاری وجود دارد.

در سال های گذشته تعیین قیمت توسط شورای رقابت یا سایر نهادهای تعیین کننده قیمت، حجم تولید و عرضه خودرو و همچنین قیمت دلار از عوامل تاثیرگذار بر بازار خودرو بوده است. و اکنون از سال گذشته آنچه به عنوان راننده خودرو شناخته می شود، بیش از عوامل ذکر شده، رویدادهای تنش آفرین در منطقه خاورمیانه است.

این اتفاقات ابتدا بر نرخ ارز تاثیر می گذارد و سپس بر سایر بازارها تاثیر می گذارد. یعنی با بروز حوادث استرس زا، قیمت ارز در ابتدا افزایش می یابد و سپس سایر بازارها از جمله خودرو که متاثر از ارز هستند، روند صعودی به خود می گیرند.

این رویه به ویژه از سال گذشته که متقاضیان و فروشندگان خرید خودرو از تاریخ نمایش خودرو و تاریخ خرید مطلع شدند، تکرار شد.

تجربه سال گذشته نشان داده است که با هر رویداد سیاسی که باعث تنش در بازار می شود، فروشندگان قیمت ها را افزایش می دهند. با این حال، پذیرندگان تنها پس از آرامش و ثبات بازار خرید می کنند، در شرایطی که پس از رویدادهای استرس زا، خریداران بیشتری برای خرید وارد بازار می شوند و آرامش موجود در بازار را دنبال می کنند.

این روند از یک سال پیش به رویه ای شناخته شده برای بازار خودرو تبدیل شد و به نظر می رسد با چاره اندیشی می توان بازار خودرو را از حوادث سیاسی مصون و مسیر بازار خودرو را از اتفاقات و تحولات سیاسی دور کرد.

خودروهایی مانند طلا، سکه و مسکن پس از تشدید تحریم‌های بین‌المللی، جایگاه کالاهای سرمایه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند و بسیاری خواهان عرضه این کالا در بازار در شرایط مناسب و سود بیشتر هستند و در نتیجه برخی نیز خواهان هستند. برای خرید این محصول در شرایط پایدار و قیمت مناسب است.

برخی کارشناسان معتقدند که می توان خودرو را از تنش های موجود با سیاست دور نگه داشت و آرامش را برای مدت طولانی به این بازار بازگرداند، برخی دیگر معتقدند تا زمانی که خودرو به عنوان کالای سرمایه ای نزد مردم نگه داشته شود محصول را نمی توان از رویدادهای سیاسی جدا کرد.

با توجه به اظهارنظرهای مختلف در این زمینه، می توان دو سناریو را برای پاسخ به این سوال مطرح کرد که آیا می توان خودرو را از حوادث استرس زا در امان نگه داشت؟ در سناریوی اول، رویدادها و رویدادهای سیاسی به عنوان محرک های رشد قیمت در بازار خودرو شناخته می شوند.

یعنی هر اتفاقی در وهله اول منجر به رشد نرخ ارز می شود و نرخ ارز نیز انگیزه ای برای افزایش قیمت در بازارهای دیگر می شود. مثل بازار خودرو. علاوه بر نرخ ارز، انتظارات تورمی نیز باید به این روند اضافه شود. بسیاری از متقاضیان خودرو با این امید که در آینده آن را با قیمت بالا بفروشند، اقدام به خرید خودرو می کنند.

بر این اساس در پنج سال اخیر بازار خودرو به پناهگاهی برای سرمایه های سرگردان تبدیل شده و با دخالت دلالان و واسطه ها از یک سو متقاضیان واقعی موفق به تهیه خودرو نشدند و از سوی دیگر عده ای اقدام به خرید خودرو کردند. تا سرمایه خود را حفظ کنند.

اما سناریوی دومی نیز وجود دارد و آن این است که می توان با پمپاژ و عرضه خودرو مناسب، بازار را مدیریت و تنظیم کرد. به طوری که هیچ رویدادی منجر به تنش قیمت نمی شود.

همانطور که گفته شد، خودرو در حال حاضر یک کالای سرمایه ای است. اما این محصول همچنان قابل مصرف است. این نیز از طریق ابزار و مهارت سیاست گذار در مدیریت عرضه و تقاضا است.

تولید مناسب، تسریع در ورود خودروهای خارجی به کشور و همچنین اعلام سازوکار واردات خودروهای فرسوده به کشور می تواند روند خوبی در عرضه خودرو به بازار باشد. با بهبود عرضه خودرو، تقاضای کاذب نیز کاهش یافت و با ادامه این روند، خودرو همچنان یک کالای مصرفی محسوب می شود و بازار دیگر از سرمایه های سرگردان حمایت نخواهد کرد.

طی پنج سال گذشته که واردات خودرو متوقف شد، صنعت خودرو کشور به تنهایی بار تامین بازار را به دوش کشید و به دلیل عدم توانایی در توسعه تیراژ، بازار با کمبود خودرو مواجه شد. شاید مهم ترین موضوع در این سناریو درایت سیاست گذار باشد. سیاست گذار می تواند رشد معاملات خودروسازان را با اصلاح قیمت خودرو کنترل کند.

افزایش قیمت 50 میلیون تومانی کیا سلتوس (2023)

خودروهای داخلی دیروز بین 1 تا 10 میلیون تومان افت قیمت داشتند. جایی که تارا 6 دنده (85 دنده) (1403) 10 میلیون تومان کاهش 764 میلیون تومان پژو 207 دنده هیدرولیک (85 دنده) (1403) 10 میلیون تومان کاهش 721 میلیون تومان پژو20 فول ژار (85 دنده) (1402 ) 9 میلیون تومان کاهش 718 میلیون تومان سورین پلاس دوال (1403) 8 میلیون تومان کاهش 764 میلیون تومان پژو 207 اتوماتیک (85) (1403) 7 میلیون تومان. ، کاهش 890 میلیون تومانی و پژو پارس TU5 (شیر برقی) ) (1403) با کاهش 870 میلیون تومانی قیمت گذاری شده است

در بین خودروهای چینی نیز شاهد کاهش قیمت آنها از 2 تا 25 میلیون تومان بودیم. قیمت دیگنیتی پرستیژ (1402) با 25 میلیون تومان کاهش به 2 میلیارد و 280 میلیون تومان و قیمت هایما S5 جدید (1403) با 10 میلیون تومان کاهش به یک میلیارد و 520 میلیون تومان رسید و چانگان. CS35 Type 3 (1402 ) با 10 میلیون تومان کاهش به یک میلیارد و 650 میلیون تومان MVM رسید

همچنین در گروه خودروهای خارجی پریمیوم شاهد کاهش و افزایش 50 میلیون تومانی قیمت بودیم. جایی که هیوندای کونا (2024) با کاهش 50 میلیون تومانی به 4 میلیارد و 950 میلیون تومان رسید و سوزوکی سیاز (2023) با کاهش 50 میلیون تومانی به یک میلیارد و 900 میلیون تومان اعلام شد. در مقابل ارزش کیا سلتوس (2023) با 50 میلیون تومان افزایش به 3 میلیارد و 300 میلیون تومان و هیوندای کرتا (2023) با 50 میلیون تومان افزایش 3 میلیارد تومان رسید.

همچنین در بازار خودروهای لوکس نوسان محسوسی در قیمت ها مشاهده نشد و بازار این خودروها با ثابت ماندن قیمت ها در روز گذشته به فعالیت خود ادامه داد.