آنچه مشخص است این است که طبق مقررات گمرکی، وسایل نقلیه موقت فقط برای مدت کوتاهی می توانند در سرزمین اصلی حضور داشته باشند. اکنون که گسترش گسترده این نوع خودروها این سوال را به وجود آورده است که با وجود محدودیت های قانونی چگونه حتی در تهران بازار خرید و فروش این نوع خودروها شکل گرفته است؟
برخی از فروشندگان این خودروها بر این باورند که خرید این خودروها شامل دو مرحله مهم است. ابتدا باید قیمت خرید این محصولات را پرداخت کرد و سپس هر پنج ماه یکبار هزینه تمدید را به فروشنده پرداخت کرد. به عنوان مثال نیسان پاترول 2022 را می توان حدود 4 میلیارد تومان خرید و هر 5 ماه یکبار 90 میلیون تومان برای تمدید آن پرداخت کرد.
در موردی دیگر یکی از فروشندگان مدعی شد که برای این کار شرکت رسمی دارد و کارت خودرو به نام خود برای خریدار صادر کرده است. وی همچنین مدعی شد که مسئولیت کامل قانونی این معامله بر عهده این شرکت است.
زیرا قانون خرید و فروش را در طول زمان ممنوع کرده است و خریدار نیز مانند فروشنده مسئولیت قانونی دارد. این شرکت بی ام و 540M مدل 2017 را با قیمت 2 میلیارد و 400 میلیون تومان به فروش می رساند و خریدار باید هر پنج ماه 3 بار پرداخت کند. برای پرداخت هزار دلار با احتساب قیمت دلار 68 هزار تومان، بیش از 200 میلیون تومان می شد.
اما در میان لوکس ترین خودروها، مرسدس بنز مایباخ 2024 نیز در تبلیغات ظاهر می شود. متقاضی برای خرید باید 17 میلیارد تومان و برای تمدید آن 3 هزار دلار پرداخت کند.
فروشنده مدعی شد که می تواند مهلت این خودرو را به تعداد نامحدود تمدید کند. با بررسی همه این موارد مشخص می شود که اگرچه معامله یا اجاره خودروهای اشتراک زمانی ممنوع است، اما تبلیغات آنها همچنان در سطح گسترده ای وجود دارد.
از زاویه ای دیگر می توان این گونه استنباط کرد که وقتی خودروها با سرعت بسیار پایین و با حاشیه سود بالا و عوارض گمرکی بالا وارد می شود و واردات خودروهای لوکس نیز ممنوع است، آنگاه ذینفعان شهربازی خود را پیدا می کنند. به عبارت دیگر، اگر تقاضای خودروهای لوکس به صورت قانونی تامین نشود، دیگران به هر قیمتی حتی با استثمار دیگران و کسب سودهای کلان، به این خواسته پاسخ خواهند داد.
اگرچه غیرقانونی است، اما تبلیغات اجاره زمانی به طور گسترده در دسترس هستند.
برای اجاره این خودروها باید مبلغی از قبل پرداخت شود و اجاره روزانه مشخصی نیز در نظر گرفته شود. همچنین به عنوان تضمین باید چک یا سفته ای بابت ارزش وسیله نقلیه به موجر ارائه شود.
یک شرکت اجاره موقت خودرو، یک دستگاه کامارو کروک را 200 میلیون تومان پیش و روزی 6 میلیون تومان اجاره می کند.
چک یا سفته 4 میلیارد تومانی نیز به عنوان ضمانت در اختیار این گروه قرار گیرد. قیمت اجاره روزانه شورولت کامارو 9 میلیون تومان و این رقم برای دوج چلنجر 11 میلیون تومان است.
اما این خودروها از کجا می آیند؟ یکی از اعضای اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق در این باره توضیحاتی ارائه کرد.
وی می گوید طبق قوانین حداقل شرط لازم برای اخذ مجوز ورود موقت خودرو این است که فرد حداقل سه ماه در خارج از کشور بماند.
به گفته شریعتی، دلالان خانه های تیمی در کردستان عراق راه اندازی کردند و جوانان ایرانی را با حداقل درآمد دلاری و در شرایط بسیار بدوی و سخت به مدت سه ماه در این خانه ها نگهداری کردند. سپس خودروهای موقت را وارد کرده و به صورت روزانه با قیمت بالا اجاره می دهند.
آن طور که این عضو اتاق بازرگانی می گوید، اگر این خودروها با هویت یک فرد خارجی مثلاً عراقی وارد شده اند، این فرد نیز باید در آن مدت در ایران حضور داشته باشد. بنابراین دلالان سعی می کنند از جوانان ایرانی برای این منظور استفاده کنند.
افزایش قیمت: 20 میلیون تومان تارا اتوماتیک V4 LX
برخی خودروهای داخلی روز گذشته شاهد افزایش قیمتی بین 1 تا 20 میلیون تومان بودند. تارا اتومات V4 LX (1403) با 1.98 میلیون تومان افزایش 20 میلیون تومان، سورین پلاس دوال (1403) با 20 میلیون تومان افزایش به 883 میلیون تومان و پژو 207 پانوراما ارتقا یافته (1403) با 10 میلیون تومان افزایش به فروش رسید. 892 میلیون تومان پژو 206 پانوراما (1402) با افزایش 705 با 10 میلیون تومان یک میلیون تومان، پارس سفارشی سال ELX (شیر برقی) (1403) با 8 میلیون تومان افزایش 828 میلیون تومان، کوییک اتو (1403) با 7 میلیون تومان افزایش 602 میلیون تومان، پژو پارس TU5 (شیر برقی) (1403) با 5 میلیون تومان افزایش از 980 میلیون تومان و پژو 207 موتور TU3 (85 دستگاه) (1403) 4 میلیون تومان و 729 میلیون تومان افزایش قیمت داشت.
همچنین شاهد افزایش قیمت خودروهای مونتاژی از 5 به 45 میلیون تومان بودیم. قیمت هایما S5 جدید (1403) با 45 میلیون تومان افزایش به یک میلیون و 620 هزار تومان، تیگارد تومان، فینیکس تیگو 7 پرو پریمیوم (1403) با 20 میلیون تومان افزایش قیمت. 2 میلیارد و 80 میلیون تومان، Skywell ET5 Nebka (1403) با 20 میلیون تومان افزایش به 2 میلیارد و 620 میلیون تومان و KMC T8 (1403) با افزایش 15 میلیون تومانی به یک میلیارد و 670 میلیون تومان رسید.
از سوی دیگر در گروه خودروهای وارداتی نیز شاهد کاهش 50 میلیون تومانی قیمت بودیم. هیوندای توسان (2023) با 50 میلیون تومان کاهش به 4 میلیارد و 550 میلیون تومان، هیوندای اکسنت (2023) با کاهش 50 میلیون تومانی به 2 میلیارد و 200 میلیون تومان و کیا سنتی (2023) با 50 میلیون تومان کاهش به 22 میلیون تومان رسید. و 850 میلیون تومان.