دیماه سال گذشته عضو شورای شهر تهران، در مورد مساله فرو ریزش زمین در تهران گفت: «قرار است شهرداری تهران برای فروریزشها دستگاه رادار نفوذی زمین خریداری کند. این دستگاه در خودرو نصب شده و زمانی که خودرو در سطح معابر شهر حرکت میکند، اگر در زیر معابر، گودال یا حفرهای باشد که موجب فروریزش شود، آن را شناسایی میکند.»
وعده خریداری دستگاه رادار نفوذی زمین
نصیری در ادامه با بیان اینکه بزرگترین مخاطرهای که پایتخت را تهدید میکند، وقوع زلزله احتمالی در تهران است، به بررسی تاثیرات زلزله بر نظام حملونقل و ترافیک پرداخت و از هجوم مردم برای انواع سفرهای بازگشت به خانه به ویژه در زلزلههایی که در ساعات کاری روی میدهند، آسیبهای فیزیکی به معابر همچون تخریب پلها، تجمع آوار ساختمانهای آسیبدیده در حریم معابر، سقوط درختان و تابلوها و…، تخریب زیرساختهای ریلی، از کار افتادن سیستمهای کنترل معابر همچون چراغهای راهنما، تابلوهای راهنمایی رانندگی، دوربینهای کنترل ترافیک، هجوم جمعیت به ورودیهای شهر، از کار افتادن سیستم حملونقل عمومی و هجوم احتمالی مردم برای تخلیه شهر بهعنوان مشکلات حملونقل شهری نام برد و درباره هر یک از این موارد توضیحاتی ارائه کرد.
علی نصیری از زلزله، سیل، فرونشست، فروریزش زمین و حوادث انسانساختی چون آتشسوزیها بهعنوان بخشی از این مخاطرات نام برد و در ادامه ضمن تشریح مخاطرات ناشی از تغییرات اقلیمی از خشکسالی بهعنوان یکی از بحرانهای متاثر از این تغییرات یاد کرد و به تشریح تاثیرات آن بر وقوع مخاطراتی چون تشدید فرونشست زمین پرداخت.
سیدمحمد آقامیری افزود: «گاهی ممکن است به دلایل مختلف قسمتی از خاک دچار ریزش شود، اما از آنجاکه پوسته زمین محکم بوده، دچار حفره و ریزش نشده باشد. ریزش درونی خاک به مرور زمان ممکن است فروریزش ایجاد کند و حفرهای در سطح زمین قابلرویت باشد که این رادار نفوذی میتواند با امواجی که از خود ساطع میکند، این ریزشهای خاک را شناسایی و شهرداری نیز ضمن شناسایی این حفرهها، قبل از بروز حادثه نسبت به ایمن سازی آن ها اقدام میکند.»
وی ادامه داد: «همانطور که میدانیم رشته قناتهای متعددی در سطح شهر تهران وجود دارند که از زمانهای قدیم و از عهد قاجار وجود داشتهاند و عمدهترین سیستم شبکه انتقال آب از شمال تهران به باغات شهرری و جنوب تهران بودند. این رشته قناتها طول زیادی دارند و میزانی که درحالحاضر مورد شناسایی قرار گرفته و تخمین زده میشود، بیش از ۵۵۰ کیلومتر است. در این خصوص بیش از ۵۰ هزار میله قنات نیز شناسایی شده و انتظار میرود به همین تعداد هم شناسایی نشده باشد.»
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در ادامه به معرفی پروژه طراحی و مدیریت شبکه راههای اضطراری شهر تهران به عنوان یکی از ۱۵ پروژه اولویتدار در طرح مطالعات طرح جامع پیشگیری و مدیریت بحران زلزلههای شهری در گستره تهران بزرگ پرداخت و هدف آن را تامین سهولت دسترسی برای تردد خودروهای امدادی و خدماترسانی در مرحله واکنش اضطراری (۷۲ ساعت) اعلام کرد. مسیرهای اضطراری در این طرح بخشی از مسیرهای ترافیک شهر هستند که در شرایط اضطراری بعد از زلزلهای شدید (یا بحرانهای دیگر)، به منظور استفاده خودروهای مسئول عملیات، حرکت خودروهای غیر اضطراری در آن ها محدود یا ممنوع میشود.
آقامیری با بیان اینکه ایجاد تغییرات در خاک موجب ریزش شده و برای مردم خطر آفرین است، گفت: «علاوهبر آن ریزشها میتوانند به شریانهای حیاتی شهر همچون لولههای آب، دکل برق و … صدمه وارد کنند. پیشگیری از فروریزش، گام مهمی در راستای پیشگیری از بروز اتفاقات بعدی است.»
منبع: https://www.donyayekhodro.com/news/244675/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA
اواخر اردیبهشت امسال، دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی نیز درباره خطر فرونشست و فروریزش زمین در محورهای درونشهری ازجمله اتوبانها در شهرهایی نظیر تهران، گفت: «نشستهای ناگهانی یا فروریزشها را در مورد شهر تهران از سال ۹۵ تا به حال بررسی کردیم. یکی از دلایل عمدهای که برای آن به دست آمد، اثر قنوات متروکه تهران بر این فروریزشها بود.»
چند روز قبل، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در همایش روز ایمنی در حملونقل ریلی که در دانشگاه علم و صنعت برگزار شد، به بررسی جایگاه حملونقل در مدیریت بحران پرداخت و گفت: «تهران در جایگاه پایتخت، مانند هر یک از کلانشهرها و پایتختهای جهان که با مخاطراتی روبهرو هستند، شهری با معضلات و مشکلات خاص خود است.»
علی بیتاللهی گفت: «مسیر قناتها از شمال به جنوب است، بنابراین معابری را که شرقی و غربی باشند، تحت تاثیر قرار میدهد. به عنوان مثال اتوبان همت و سایر اتوبانهای غربی و شرقی بیشترین تلاقی را با این رشته قناتها دارند. اگر در تلاقی با برخی از این رشته قناتها زیرسازی این اتوبانها و حتی برخی خیابانها به درستی انجام نشده باشد، آبشستگی وسیعی در اثر ارتعاشات ناشی از عبور وسایل نقلیه ایجاد میشود و فرونشستهای ناگهانی رخ میدهد. باید این مسیرها بررسی و پایش شود. اگر اقدامات لازم انجام شود فروریزش زمین رخ نمیدهد، باید زونهای تلاقی شناسایی شده و اقداماتی برای مقاومسازی و جلوگیری از ریزش آنها انجام شود.»
مسیر قناتهای تهران از شمال به جنوب است
تاثیرات زلزله بر نظام حملونقل و ترافیک
بسیاری از شهروندان و کارشناسان این سوال را مطرح میکنند که آیا در کلانشهر تهران امکانات لازم برای رویارویی با برخی حوادث ناگهانی وجود دارد؟ در ادامه به بررسی اجمالی مخاطرات دو حادثهای که این روزها بیشترین نگرانی را در میان مردم و مسئولان شهری ایجاد کرده است، میپردازیم؛ زلزله و فرونشست زمین.
وی با ارائه توضیحاتی درخصوص احتمال پدیده فرونشست در برخی مناطق تهران، تاثیرات و آسیبهای آن به شریانهای حیاتی را تشریح کرد و ادامه داد: «بحران چند سال آینده تهران، فرونشست زمین است که باید آن را بسیار جدی بگیریم.»