تا زمانیکه قیمت آهن، فولاد، پتروشیمی و مس واقعی نباشد قیمت خودرو واقعی نخواهد شد. وقتی بازار انحصاری شود، قیمت دستوری هم اجرایی میشود در غیراینصورت به مردم بسیار اجحاف خواهد شد. چون بازار انحصاری و دست گروههای خاصی است و عرضه و تقاضا همخوانی ندارد درنتیجه قیمتها جهش خواهند داشت.بنابراین چارهای جز ورود دولت به بازار انحصاری و دستوری کردن قیمتها نیست.
این موضوع در مورد هر کالایی صدق میکند اما راهکار آن بیرون آمدن از انحصار است. برای این کار مجلس هم برای خودروهای نو و هم کارکرده قانونی را وضع کرد. این قانون برای خودروهای نو ابلاغ شده و آییننامه خودروهای کارکرده هم چند هفتهای است به دولت داده شده که باید در هیات دولت مطرح و مصوب شود اما هنوز تصویب نشده که دلیلش مشخص نیست.
دولت به مجلس لایحه داده و مجلس بررسی و نقاط ضعف را برطرف، تصویب و مجددا نظارت کرده، البته آییننامه دست هیات دولت است که باید ابلاغ شود. این امر موجب خواهد شد بازار از انحصار خارج شود. تا زمانیکه بازار انحصاری است حتما تولیدکننده، مصرفکننده و حتی دولت ضرر میکنند. خودرو باید توسط شورای رقابت قیمتگذاری شود. با تولید انحصار شکسته میشود. اما آیا وظیفه دولت تولید است؟ بین تولید و تنظیم بازار کدام یک از وظایف ذاتی دولت است؟ باید بگوییم تولید وظیفه ذاتی دولتها نیست. تولید برای مردم و بخش خصوصی بوده اما تنظیم بازار وظیفه ذاتی دولتهاست.
نباید دولتها در تولید، تصدیگری کنند مانند کاری که درحالحاضر انجام میشود. در سند برنامه هفتم هم بحث آن مطرح است. البته موادی آمد که مجلس آن را رد کرد. ما باید درباره خودرو تصمیم بگیریم که آیا دولت میخواهد حامی تولید باشد یا که تولیدکننده؟ قطعا هیچ اقتصاددانی نمیپذیرد که دولت تولیدکننده خودرو باشد. ازسویدیگر سهمی از ایرانخودرو و سایپا را هم دارد.
دولت یا میتواند سهامش را بفروشد و واگذار کرده یا اینکه مدیریت را رها کند. در تمام دنیا اصل این است که دولت درصد کمی سهام را داشته باید و مدیریت کند. دولت ما یکسهام ۵ درصدی و یک مدیریت ۱۰۰درصدی را دارد و این اشکال کار است.
افراد بسیاری به محض اینکه ایرانخودرو و سایپا سهامشان را اعلام کنند و بخرند چراکه ۹۰درصد تولید بازار در اختیار این دو شرکت است. چون دولتی تولید شده و زیانده میشوند. قیمت را وقتی دستوری اعلام میکنیم، ضرر میکنند. سیستم آنها هم که دولتی اداره میشود و زیان انباشت دارند.
منبع: https://www.donyayekhodro.com/news/246436/%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%B2-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D9%82%DB%8C%D9%85%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF