مروری بر تاریخچه خودروهای برقی‎

در سال ۲۰۱۲، مدل ‎S‏ به‌عنوان نخستین وسیله‌نقلیه مسافربری تسلا عرضه شد و در سال بعد به‌پرفروش‌ترین خودرو الکتریکی در ایالات‌متحده تبدیل شد. در همین سال برند رنو هم «زوئی» را معرفی کرد که پرفروش‌ترین خودرو برقی اروپا در تمام دوران لقب گرفت.

‏گرمایش زمین و دغدغه‌های زیست‌محیطی در کنار محدودیت‌های استفاده از سوخت فسیلی، کشورهای‎ جهان را یکی پس از دیگری به‌سمت استفاده از سوخت‌های پاک سوق می‌دهد. در این نوشتار قصد داریم‎ ‏هرچند مختصر به‌روند تولید خودروهای الکتریکی و سیر تحول آن‌ها نگاهی بیندازیم که نزدیک به ۲۰۰ سال قدمت دارد.

در این میان، برند نوآور فونیکس به‌عنوان نامی که با لوکس بودن و تولید مبتنی بر تکنولوژی به‌عرصه فعالیت در بازار خودرو ایران ورود کرده، در نمایشگاه خودرو وزارت صمت در سال ۱۴۰۱ از برنامه خود برای تولید محصولاتی دوستدار محیط‌زیست خبر داد.

طی دهه ۱۹۲۰ با کشف نفت در تگزاس، قیمت بنزین به‌شدت کاهش یافت و به‌دنبال آن جایگاه‌های بنزین در کنار جاده‌های آسفالت‌شده ظاهر شدند. این‌جا بود که توسعه وسایل نقلیه الکتریکی یا هیبرید اساسا متوقف شد و تا سال ۱۹۳۵، این خودروها رفته‌رفته تا حد زیادی از رونق افتادند. ‏

در نیمه قرن بیستم، کمبودهای ناشی از جنگ جهانی دوم سبب افزایش علاقه به‌وسایل نقلیه الکتریکی شد. گرچه به‌رغم حمایت دولت‌ها از تحقیق و توسعه، خودروهای برقی با استقبال خوبی از سوی مصرف‌کنندگان مواجه نشدند و شرکت‌های فعال در این زمینه هم یکی پس از دیگری فعالیت خود را متوقف کردند. اما ‏اواخر قرن بیستم به‌دنبال جنگ جهانی دوم و کمبود فرآورده‌های نفتی، بار دیگر علاقه به‌تولید خودروهای الکتریکی شکل چشمگیری به‌خود گرفت.

در جهانی که امروز سهم خودروهای برقی در بازار کشوری همچون نروژ به‌بالغ بر ۸۰ درصد می‌رسد، ایران مسیر زیادی را پیش رویش دارد تا بتواند چنین آماری را از آنِ خود کند. البته با عزم راسخ برندهای پیشرویی نظیر فونیکس برای جایگزینی خودروهایی با سوخت پاک، این مسیر می‌تواند با سهولت و سرعت مضاعفی طی شود.

تا پیش از آن، «بخار آب» نیروی پیشرانه نخستین نسل از کالسکه‌های بدون اسب را تشکیل می‌داد؛ اما منبع‎ ‏انرژی قابل اتکایی برای وسایل نقلیه شخصی به‌شمار نمی‌رفت.

منبع: https://www.donyayekhodro.com/news/244604/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D9%82%DB%8C

در آغاز قرن بیست‌ویکم خودروهای برقی و هیبرید در کنار مدل‌های گازسوز در جاده‌ها جای گرفتند و خودروهای ‎پریوس‏ (تویوتا)، نیسان و تسلا، فصل تازه‌ای را برای وسایل نقلیه الکتریکی رقم زدند. درحالی که برندهای مختلف، با سرعت پایینی در این مسیر حرکت می‌کردند، ظهور تسلا جهش بزرگی را در عرصه خودروهای الکتریکی رقم زد و خودروسازان قدیمی را تحت‌فشار قرار داد تا خط‌تولید مدل‌های الکتریکی را توسعه دهند.

در بازار خودرو ایران اما عدم‌توسعه زیرساخت‌های مرتبط با تامین انرژی خودروهای برقی، مانعی برای ورود این محصولات به‌خیابان‌ها بوده است. گرچه خودروهای الکتریکی، سابقه محدودی از واردات به‌بازار ایران را داشته‌اند، اما این روند تاکنون به‌صورت رویدادی عام و جدی پیش نرفته است.

از زمانی که باتری اختراع شد، موتورهای‎ ‏برقی هم به‌دنبال آن ساخته شدند و ظرف مدت کوتاهی از این مدل باتری‌ها و موتورها در کالسکه‌ها استفاده‎ ‏شد.

بر این اساس قدمت واردات محصولات نیمه‌برقی (‎Hybrid)‏ به‌کشورمان بیش از یک دهه نیست. درچنین شرایطی آن‌چه از برندهای مطرح و پیشرو انتظار می‌رود این است که در راستای اهداف زیست‌محیطی و عبور از مصرف سوخت‌های فسیلی، دست به‌اقدامات عملی بزنند و برای دسترسی هرچه‌بیشتر مشتریان به‌خودروهای پاک، گام های بزرگ‌تری بردارند.

قدمت‌‎ خودروهای برقی ‏طولانی‌تر از موتورهای احتراق‌داخلی ‏است و تقریبا ۵۰ سال پیش از نخستین محصول مجهز به‌موتور احتراقی ساخته شدند.

فعالیت شیمیدان هلندی «سیبراندوس استراتینگ» نیز در سال ۱۸۳۵ به‌توسعه یک کالسکه الکترومغناطیسی منجر شد که به‌عنوان قدیمی‌ترین وسیله‌نقلیه الکتریکی، کماکان در معرض نمایش است.

از سویی محدودیت سوخت‌های فسیلی و استهلاک مضاعف خودروهای بنزینی-دیزلی و از سوی دیگر، موضوع جدی آلودگی هوا در کلان‌شهرهای کشور، فونیکس را بر آن داشت در زمینه خودروهای الکتریکی هم پیشگام باشد.

قرن بیستم: