دوو چگونه در اوج ورشکست شد؟!

26 شهریور 140216 خرداد 1402 از میشائیل شوماخر

منبع: https://www.donyayekhodro.com/news/244694/%D8%AF%D9%88%D9%88-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%88%D8%AC-%D9%88%D8%B1%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA-%D8%B4%D8%AF

طی یک دهه نامی از شرکت دوو نبود تا سال گذشته دوباره با زمزمه خرید شرکت دووالکترونیک توسط یکی از شرکت‌های ایرانی نام این شرکت دوباره تیتر خبرها شد. اما این خرید با بدعهدی شرکت کره‌ای تحت فشارهای سیاسی ایالات‌متحده‌آمریکا، مانند همکاری با شرکت دووموتورز چندان سرانجامی نیافت. فارغ از ارتباط شرکت دوو با ایران، این شرکت سرنوشت پرفراز و نشیبی دارد که پیوسته در مباحث مدیریتی مطرح شده و مورد توجه و بررسی قرار می‌گیرد.

نام دوو برای ایرانیان چندان ناآشنا نیست. نام این شرکت در دهه ۷۰ مترادف با خودروهای وارداتی و سپس مونتاژ محصولات این شرکت در ایران بود. در اوایل دهه ۷۰ شمسی واردات خودروهای سواری دوو (اسپرو و ریسر) به‌ایران از کشور کره‌جنوبی آغاز شد. در سال ۱۳۷۵ نیز خودرو سواری سی‌یلو و در سال ۱۳۷۸ هم خودرو سواری ماتیز تولید و به‌بازار ایران عرضه شد. در ابتدای دهه ۸۰ ناگهان به‌علت ورشکستگی و فروش شرکت دوو به‌شرکت جنرال‌موتورز همکاری این شرکت با ایران به‌حالت تعلیق درآمد.

حقیقت این بود که بانک‌ها بلوف‌های کیم وو چونگ را خوانده بودند و از پرداخت وام به‌دوو امتناع کردند. نتیجه این اتفاق فروش مرکز فنی دوو در شهر ورثینگ انگلیس و خروج از بازارهای خارجی بود که درنهایت به‌اعلام ورشکستگی این شرکت در نوامبر سال ۲۰۰۰ منجر شد.

او با کناره‌گیری از ریاست دوو و FKI به‌صورت غیرقانونی از کشور خارج شد و به‌منظور فرار از دست پلیس بین‌الملل مرتبا آدرس خود را در اروپا تغییر می‌داد. بدهی‌های دوو و شرکت‌های تابعه آن سبب به‌زندان افتادن هفت تن از مدیران اجرایی اسبق کمپانی دوو شد و درنهایت کیم پس از ۵ سال زندگی پنهانی تصمیم گرفت به‌کشور بازگشته و خود را تسلیم قانون کند.

موفقیت چشمگیر هلدینگ دوو سبب شد رئیس‌جمهور خواستار احیای یک کمپانی خودروسازی ورشکسته توسط چونگ شود. بازسازی این مرکز پیش از دوو به‌سامسونگ و هیوندای پیشنهاد شده بود؛ اما آن‌ها این کار را غیرممکن می‌دانستند.

راهکار او برای این کار سرمایه‌گذاری گسترده در کمپانی‌های خارجی، افزایش تولید و صادرات بود؛ اما این تفکر نتیجه‌ای معکوس به‌همراه داشت و دوو درعرض کمتر از دو سال از هجدهمین کمپانی بزرگ دنیا به‌شرکتی ورشکسته تبدیل شد.

قاره آسیا در سال ۱۹۹۷ با بحران اقتصادی شدیدی مواجه شد؛ اما حتی یک سال پس از آن هم گروه دوو با ۳۲۰ هزار کارمند در سراسر دنیا و ۴۴ میلیارددلار دارایی به‌عنوان هجدهمین شرکت بزرگ دنیا با قدرت به‌کارش ادامه می‌داد. زمینه‌های فعالیت این شرکت شامل ساخت‌وساز، کشتی‌سازی، خودروسازی، مخابرات، الکترونیک، نساجی و صنایع سنگین می‌شد.

با ورشکستگی بخش خودروسازی هولدینگ بزرگ دوو، کارخانه این شرکت واقع در کره توسط جنرال‌موتورز خریداری شد و از آن به‌بعد مدل‌های تولیدی دوو تبدیل به‌محصولاتی با نشان شورولت شدند؛ اما گویا تعطیلی و ورشکستگی به‌سرنوشت محتوم این مجموعه تبدیل شده است. درنهایت جنرال‌موتورز به‌دنبال بازدهی پایین و همچنین کاهش هزینه‌های خود، به‌فکر بستن یکی از کارخانه‌های خود در کشور «کره جنوبی» است.

کارخانه Gunsan تا ۵ سال پیش محلی برای تولید و مونتاژ شورولت کروز و شورولت اورلاندو بود و طبق گفته کمپانی خودروسازی جنرال‌موتورز در طول ۳ سال پایانی، تنها از ۲۰ درصد ظرفیت خود استفاده کرد و همین موضوع دلیلی قانع‌کننده برای بستن کارخانه Gunsan بود؛ اما با این حال تعطیل کردن آن کار ساده‌ای نخواهد بود؛ زیرا این مرکز شامل فروشگاه‌های مطبوعاتی، فروشگاه قطعات بدنه اتومبیل و همچنین کارگاه‌های آموزشی مختلف است که ارزش آن حدود ۸۵۰ میلیون‌دلار برآورد شده است.

او در دادگاه به‌جرم تقلب و اختلاس به ۱۰ سال زندان، مصادره ۲۲ میلیارددلار از دارایی‌ها و پرداخت جریمه ۱۰ میلیون‌دلاری محکوم شد. مصادره این میزان از دارایی‌ها در تاریخ کره‌جنوبی بی‌سابقه بود؛ اما خدمات ارزنده او به‌کشور سبب شد تنها یک سال بعد توسط رئیس‌جمهور وقت مورد بخشش قرار گیرد.

گروه دوو دارای حدود ۲۰ زیرگروه بود که هنوز بعضی از آن‌ها به‌عنوان شرکت‌های مستقل فعالیت دارند. سقوط دوو تبعات زیادی برای گروه دوو داشت و ضربه سنگینی به‌اقتصاد و صنعت کره‌جنوبی وارد کرد.

پس از عقب‌نشینی تویوتا از این قرارداد در سال ۱۹۷۲، Shinjin Motor سرمایه‌گذاری مشترکی با جنرال‌موتورز با نام «جنرال‌موتورز کره» آغاز کرد. اما در سال ۱۹۷۶ دوباره به Saehan Motor تغییر نام داد.

در سال ۲۰۰۱ جنرال‌موتورز تصمیم گرفت تا اکثر دارایی‌های دووموتورز را برای تشکیل GM Daewoo خریداری کند.