یکی از دلایل جذابیت بازار خودرو حفظ ارزش پول و اختلاف نرخ محصولات خودروسازان در حاشیه بازار است. آیا تداوم روند کاهش قیمت محصولات در بازار خودرو میتواند تضمینی برای خروج سرمایههای سرگردان از بازار خودرو باشد؟
همانطور که شاهدیم، قیمت خودرو در بازارآزاد با ریزش مواجه است و روزبهروز به تعداد فروشندگان خودرو اضافه میشود و متقابلا از تعداد خریداران نیز بهشدت کم میشود تاجاییکه برخی از فعالان و کارشناسان بازار، تعداد خریداران خودرو از بازار آزاد را صفر اعلام میکنند. همین موضوع باعث شده است مردم به دنبال بازار جایگزین باشند.
برای پاسخ به این سوال ابتدا باید به سراغ دو بازار دیگری رفت که سرمایهگذاران زیادی در آن فعالیت میکنند. روند بورس طی هفته اخیر حاکی از خروج سرمایه و افت معاملات است. در نتیجه بازار سهام نیز بازاری مناسب برای سرمایهگذاری در این بازه زمانی نبوده است که سرمایهها به سمت آن تمایل پیدا کنند. در این میان، باید به این نکته اشاره کرد که سرمایهگذاری در بازار مسکن نیز نیاز به سرمایه کلان دارد و افراد نمیتوانند با فروش دلار یا خودرو داخلی بهراحتی به این بازار مراجعه کنند. درنتیجه احتمال ورود سرمایه به این بازار نیز بسیار پایین است. تنها گزینه پیش روی مردم برای سرمایهگذاری ایمن درحالحاضر عرضه دولتی خودرو است. باتوجه به اینکه خودروسازان در نوبت نخست طرح فروش خودرو در سامانه یکپارچه اقدام به عرضه گسترده محصولاتشان کردند، متقاضیان واقعی محصولات فرصت مناسبی برای خرید محصولات داشتند.
قیمت خودرو در بازار آزاد روز گذشته با یک نزول فراگیر مواجه شد، بهطوریکه بیش از ۹۰درصد خودروهای داخلی و مونتاژی با افت قیمت مواجه شدند و قیمت برخی خودروها حتی تا ۹۰میلیون تومان در یک روز کاهش یافت. به نظر شما دلیل ریزش قیمتها در بازار چیست؟
همانطور که پیشتر مطرح شد، یکی از دلایل ریزش قیمت خودرو همین افزایش عرضه در بازار است و در این رابطه، فعالان بازار بر این عقیده هستند که مردم برای ثبتنام در مرحله دوم طرح فروش خودرو در سامانه یکپارچه، اقدام به فروش خودروهای خود کردند تا بتوانند سرمایه لازم برای شرکت در این طرح فروش را داشته باشند. درنتیجه تنها افرادی به این بازار مراجعه میکردند که قصد فروش خودروهایشان را داشتند. بورس نیر از هفته گذشته روزهای خوشی را سپری نمیکند. گرچه کارشناسان بازار سرمایه این روند را طبیعی و ناشی از اصلاح مقطعی شاخص میدانند، اما نقش برگزاری طرح دوم سامانه یکپارچه را در تشکیل صفهای فروش سهام و خروج سرمایه از بورس نمیتوان نادیده گرفت.
بازار خودرو در هفتههای اخیر، روزهای بیرمقی را سپری میکند و با اینکه قیمتها در این بازار کاهشی شده است، مشتریان نیز در انتظار استمرار این روند، خرید خود را به آینده موکول کردهاند. درمقابل فروشندگان نیز که تا حدود دو، سه هفته پیش نرخ خودروهای خود را میلیونها تومان بالاتر میدیدند، دست و دلشان به معامله نمیرود و ترجیح میدهند منتظر ازسرگیری روند صعودی بازار باشند که دیر یا زود مطابق نرخ تورم رقم خواهد خورد. پیشبینی تورم سالانه حدود 20درصدی در برنامه هفتم توسعه کشور، خود مؤید آن است که کاهش قیمت در هیچ بازاری مستدام نیست.
در همین زمینه، علی جدی؛ عضو کمیسیون صنایع مجلس در گفتوگو با «دنیایخودرو» به دلایل ریزش نرخ محصولات خودروسازان در بازار اشاره کرد و گفت: «خروج دلالان از بازار مصرف حجم تقاضا در این بازار را کاهش داده است. به همین دلیل، شاهد ریزش قیمتها در انواع محصولات داخلی و خارجی هستیم.» اما به عقیده او، عمدهترین دلیل خروج سرمایههای سرگردان از بازار خودرو بیش از فروش سامانهای و تسریع تحویل خودروسازان، تزریق امید به متقاضیان خودروهای خارجی است. چراکه با واردات و عرضه محصولات دیگر خودروسازان جهانی، تابوی واردات در کشور پس از پنج سال شکسته شده است.
باتوجه به رشد بیسابقه قیمت خودرو طی چند سال گذشته، شرکتهای خودروساز در اواخر سال گذشته برخی محصولات خود را تا پایان سال در قالب طرح یکپارچه پیشفروش کردند. دراین طرح نوع و موعد تحویل ۹۰۰هزار نفر از متقاضیان مشخص و قرار شد این خودروها حداکثر تا زمستان سال بعد به متقاضیان تحویل داده شود.
فاصله قیمت خودرو بین بازار و کارخانه یکی از مهمترین عواملی است که مردم را به خرید مستقیم خودرو از کارخانه تشویق میکند. البته دولت در این سالها تلاش کرد که با دخالت و سیاستهای دستوری این مشکل را برطرف کند. اما همانگونه که مشاهده میشود این سیاستهای دستوری جوابگوی آشفته بازار خودرو نیستند. قیمتگذاری دستوری خودرو در این سالها باعث شد شکاف قیمتی خودرو بین بازار و کارخانه روزبهروز عمیقتر از گذشته باشد و همچنین دولت را از هدف تکنرخی کردن خودرو دور کند. به عبارت دیگر، دخالتهایی که تا به امروز در حوزه صنعت و بازار خودرو صورت گرفت، تنها موجب چندنرخیشدن خودرو و پرورش سیستم دلالی در بازار خودرو شد.