بی میلی اتوبوس سازان داخلی به انتقال فناوری از اروپا!

صنعت خودروهای تجاری کشور با وجود تمام مشکلات داخلی و بین المللی که در سال های اخیر با آن مواجه بوده است توانسته به کار خود ادامه دهد. اما مشکلی که این صنعت در این سال ها با آن مواجه بوده است، وابستگی بیش از حد تولیدکنندگان داخلی به شرکای خارجی و از سوی دیگر کاهش تیراژ تولید و گرانی این خودروها است. این معضلی است که علاوه بر عدم حمایت دولت برای نوسازی ناوگان و نبود امکانات کافی، باعث به تعویق افتادن روند اسقاط خودروهای فرسوده و جایگزینی آنها با نمونه های جدید در کشور شد.

این مشکل در ناوگان اتوبوسرانی کشور نیز ظاهر می شود، البته مشتریان اصلی این بخش شهرداری و دولت هستند. اگر در این سال‌ها و قبل از شروع تحریم‌ها، سازندگان تجاری کشور برای انعقاد قراردادهای محکم با تولیدکنندگان تجاری اروپایی راه‌حلی پیدا می‌کردند و راه را برای انتقال فناوری باز می‌کردند، تا به حال نیمی از مشکلات این صنعت حل شده بود. امروز شاهد بازاری متنوع تر و رقابتی تر بودیم.

در همین راستا چندی پیش قائم مقام وزارت صنعت، معدن و تجارت از مذاکره با اروپایی ها برای انتقال فناوری در حوزه اتوبوسرانی خبر داد، اما در دام بوروکراسی و عدم تمایل شرکت های داخلی به اقدام افتادیم. خودروسازان.

انتقال فناوری الکتروباس از اروپا؛ تاخیر در تصمیم گیری برای ساخت اتوبوس های محلی

انتقال فناوری حلقه مفقوده ای است که سال هاست صنعت خودروسازی کشور به ویژه خودروهای تجاری را نگه داشته است.

در روزهایی که حمل‌ونقل عمومی در بخش‌های مسافری و باری به بیشترین تعداد خودروهای جدید نیاز دارد، کمترین دانش در تولید این خودروها می‌تواند منجر به غیبت بخشی از حمل‌ونقل خودروسازان خارجی شود.

امروزه بیش از هر زمان دیگری شاهد این هستیم که ناوگان خودروهای تجاری حمل و نقل مسافر و کالا با کمبود خودرو مواجه است. این مشکلی است که بیشتر توسط خودروسازان داخلی قابل حل است. البته اگر حمایت و آزادی دولت برای واردات فناوری و مونتاژ اتوبوس های اروپایی در داخل با ادویه بومی سازی وجود داشت. اگرچه انتظار می رود خودروسازان حداقل در روزهای ممنوعیت واردات، فناوری های خود را توسعه دهند، اما آرمان خالقی، نایب رئیس بیت سامیت گفت: برای واردات فناوری خودروهای برقی، مذاکراتی با اتوبوس سازان اروپایی نیز انجام شده است، اما آنها گیر کرده اند.» با بوروکراسی و عدم تمایل خودروسازان محلی، کند تصمیم گیری به یک مشکل تبدیل شد.
انحصار و قیمت بالا. نتیجه ممنوعیت واردات و بازار تک بعدی

خودروسازان داخلی در تمامی بخش ها کاملا مخالف واردات محصولات خارجی بودند، اما این عدم واردات نه تنها عواقبی برای ناوگان داخلی کشور و در نهایت برای مردم نداشت، بلکه بازار داخلی را دچار سردرگمی زیادی کرد.

از جمله مشکلاتی که بر این بازار سایه افکنده می توان به انحصار تولید اشاره کرد. به دلایلی مانند ممنوعیت واردات خودرو و تحریم خودروسازان داخلی از سوی اروپا، تولیدکنندگان مطرح جهانی مانند اروپایی ها نتوانستند در کشور حضور داشته باشند و کل بازار در اختیار گروهی از مردم قرار گرفت. چند خودروساز محلی به گفته نایب رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت، خودروسازان که خودروها را با توجه به میل و توان خود به بازار معرفی کردند از واردات و انتقال فناوری های جدید جلوگیری می کنند.

همین انحصار بود که قیمت ها را به طور نامتناسب با کیفیت محصولات داخلی افزایش داد. خالقی در این خصوص گفت: تعداد محدودی خودروساز در کشور وجود دارد که باعث ایجاد بازار غیررقابتی در این زمینه شده است. علاوه بر این، زمینه واردات خودروهای خارجی بسته شده و بازار انحصاری برای خودروسازان وجود دارد. بنابراین، خودروسازان چندان به افزایش بهره وری، کاهش ضایعات و کاهش قیمت تمام شده فکر نکردند.

عدم توانایی در افزایش بومی سازی به دلیل هزینه بالای تولید و تیراژ پایین

اما مشکل دیگری نیز وجود دارد که منجر به افزایش قیمت خودروهای تجاری شده و مستقیماً ناشی از نبود فناوری کافی و در سایه انحصار و محدودیت ها است و آن بالا بودن هزینه های تولید به دلیل کاهش حجم است. تولید خودروهای تجاری گردش مالی هر دو سازنده تجاری در کشور به حدی کم است که افزایش داخلی سازی و ساخت قالب برای تولید این خودروها از ارزش اقتصادی خارج شده است.

در عین حال هزینه بالای تولید و واردات قطعات یدکی باعث افزایش قیمت نهایی این خودروها شد. همانطور که این عضو اتاق بازرگانی در این زمینه اظهار داشت: قیمت خودروهای تمام شده در ایران چه اتوبوس و چه خودروهای سبک و سنگین به دلایلی در مقایسه با رقبای خارجی بالاست؛ این یعنی تیراژ پایین تولید خودرو، گرانی و تعرفه گمرکی مربوط به واردات لوازم یدکی خودرو تجهیزات آن و ممنوعیت صنعت خودرو همگی دست به دست هم دادند تا قیمت تولید در کشور بالا برود.

اگر امروز بازار برای ورود همه تولیدکنندگان تجاری خارجی باز بود و امکان واردات هر نوع خودرو وجود داشت، قطعاً شرکت‌های خودروسازی برای کاهش قیمت‌های نهایی، مبادلات صادراتی را افزایش می‌دادند.